Ik vrees dat ik hier in dit stukje proza een ‘unpopular opinion’ ga ventileren. U bent gewaarschuwd, beste lezer. Ik werd echter kort geleden wél gesterkt in mijn mening omdat ik op Twitter een kleine poll had gehouden over het onderwijs in Nederland. Mijn stelling was: ‘Op school liever kookles dan museumles. Eens of oneens?’
Bijna driekwart van de respondenten gaf aan het eens te zijn met mijn fictieve beleidsmaatregel. Mooi! Het eerste draagvlak is er. We zien de kinderen dus liever tussen de potten en pannen en de gezonde broccoli dan tussen de Van Goghs of nietszeggende ‘zogenaamde verheffende’ beeldhouwkunst. Tja, ik weet het: cultuur is de smeerolie van de samenleving. Het verbindt. We voelen ons één als we met z’n allen de Nachtwacht bekijken of een liedje van Claudia de Breij beluisteren. Maar ja, wat heb je er aan als je met je obesitas-lijf al adem happend door het museum wandelt of een refrein niet eens kunt meeneuriën? De Nederlandse samenleving veramerikaniseert in rap tempo en dat geldt ook voor ons aller overgewicht.
Natuurlijk begrijp ik dat ‘tijd’ een cruciale factor is. Want, wáár halen de al overwerkte onderwijzers de tijd vandaan om ook kookles te geven of dat te organiseren? Inderdaad, die is er niet. Daarom moet het onderwijs keuzes maken: irrelevante vakken elimineren we per direct uit het lespakket. Rekenen, taal, aardrijkskunde, geschiedenis en biologie blijven. Net als gymnastiek. Maar museumles kan exit. Die heeft geen prioriteit meer. We moeten namelijk het welzijn van onze huidige en toekomstige samenleving herstellen. Daar past geen Van Gogh in. Of beeldhouwkunst. Of, Claudia de Breij.
Willen we in de toekomst de stijgende zorgkosten dan ook een halt kunnen toeroepen, dan pak je dat ernstige probleem van overgewicht bij de wortel aan. Letterlijk overigens. We gaan wat mij betreft kinderen structureel leren wat gezond eten is. En, omdat (helaas) veel ouders te drukke banen hebben en daardoor de magnetron-quickies in de avonduren als groot gemak ervaren óf omdat veel gezinnen soms letterlijk geen euro te makken hebben om hun kroost een gezonde maaltijd voor te schotelen, is hier een schone taak weggelegd voor het onderwijs. We beginnen op de basisscholen. Jong geleerd is oud gedaan. We zijn het er enerzijds allemaal over eens dat gymles altijd een must moet zijn. Bewegen is gezond! Anderzijds lijken we te zijn vergeten dat het ontwikkelen van een verstandig voedingspatroon ook nodig is voor dat gezonde leven. Laten we het curriculum verrijken met verplichte kookles. Ja, er mag best wel een beetje druk op worden gezet. Daar worden kinderen weerbaar van. Voor mijn part plakken we er een drukverhogende CITO-voedingstoets achteraan. Maar bovenal, het bewustzijn over een gezonde(re) leefstijl groeit. Én de kennis hoe dat voor elkaar te krijgen.
Wel… zo’n beetje alle keukenfabrikanten zijn in het bezit van prachtige ruimtes waar de euro-bestedende consumenten leuke kookworkshops kunnen volgen om nog enthousiaster te worden over het gekozen merk. Waarom benutten we die ruimtes dan niet om kinderen te leren hoe ze gezond kunnen koken én eten?
Aan de apparatuur ligt het niet. Iedere fabrikant heeft het namelijk in de marketing en communicatie continu over ‘gemak en gebruiksvriendelijkheid’, wat overigens ook klopt! Maar elke fabrikant heeft het ook over structureel over duurzaamheid. En daar zijn we precies op mijn punt aanbeland: duurzaamheid betekent namelijk óók dat je op zo veel mogelijk manieren bouwt aan een gezond(er)e samenleving. Door het geven van kooklessen aan kinderen bijvoorbeeld.